Insecten: vriend of vijand?
Heb jij je fiets of auto al eens onder een boom geparkeerd, en zat je zadel of vooruit nadien onder de plak? De oorzaak is honingdauw: een kleverige vloeistof die bladluizen produceren. Niet elke boom is even vatbaar voor bladluizen. Door honingdauwdruppels op te vangen en te analyseren, breng je samen met de onderzoekers de bladluisgevoeligheid van bomen in kaart.
Bomen zijn een belangrijke bron van biodiversiteit in stedelijk gebied. Door de honingdauwproductie van bladluizen vormen ze echter vaak een bron van ergernis. Er is meer kennis nodig over het beheersen van bladluizen op bomen en over natuurlijke plaagbeheersing in plaats van gebruik van insecticiden. In dit project wordt gekeken naar de gevoeligheid van verschillende boomsoorten voor bladluizen en het effect van de standplaats van de bomen op die gevoeligheid.
Er is een grote hoeveelheid data nodig om de effecten te kunnen bestuderen. Hiervoor is de bijdrage van burgers essentieel. Tegelijk kunnen we via dit project de burgers bewust maken van het feit dat de meeste insecten wel heel nuttig zijn en niet enkel een last zijn. Dit moet de burgers overtuigen om meer natuurlijke gewasbescherming te gebruiken in plaats van chemische, schadelijke stoffen.
De burgers volgen één boom in hun tuin op door maandelijks honingdauwdruppels op te vangen op watergevoelig papier. Burgers leggen schaaltjes met watergevoelige strookjes in vier segmenten onder de boom, voor elk van de vier windrichtingen. Na twee uur worden de strookjes weggehaald, de stippen geteld en gefotografeerd. De verzamelde gegevens worden via mail naar de onderzoekers doorgestuurd. Verder vullen de burgers een online bevraging over hun boom in. Regionale infopunten organiseren vergaderingen om burgers te werven, informeren, op te leiden, feedback te bezorgen. De data worden verwerkt door onderzoekers.
Voor leerlingen is er INVRIVI@school: aan de hand van STEM-koffers (lagere + middelbare school), die gedurende twee weken gratis ontleend kunnen worden door een school, ontdekken leerlingen de wondere wereld van de insecten. Ze trekken de schooltuin, het park of een stukje natuur in de buurt in en gaan er op zoek naar insecten. Ze vangen ze, brengen ze op naam en berekenen een biodiversiteitsindex (secundair onderwijs). De verzamelde gegevens worden online ingegeven op de projectwebsite waar je je scores kan vergelijken met andere scholen uit de omgeving. Verder worden teach-the-teacher sessies georganiseerd voor leerkrachten.
