Deelnemers in citizen-scienceprojecten vormen niet altijd een representatieve afspiegeling van de samenleving. De typische burgerwetenschapper is blank, van middelbare leeftijd, hoogopgeleid, mannelijk en heeft een uitgesproken interesse in wetenschap en onderzoek. Op zich hoeft het niet te verbazen dat net dit profiel sterk vertegenwoordigd is. Deze mensen zijn gemotiveerd en hebben ook tijd, geld en de expertise om deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek.
Het betrekken van kansengroepen uit lage sociaal-economische klassen en etnisch-culturele minderheden in beleid en onderzoek is een bijzonder aandachtspunt in citizen science. Wil je inclusief werken, dan moet je tijdens je projectontwerp expliciete keuzes maken.
We lijsten hierbij een aantal aanbevelingen op:
- Denk reeds bij aanvang van jouw project na over de manier waarop je binnen jouw project gelijke participatiekansen kan faciliteren. Het kaderen van de probleemstelling als een lokale kwestie kan helpen om burgers te betrekken als ze het gevoel hebben dat ze met hun plaats verbonden zijn;
- Stel voor jezelf een aantal inclusiecriteria op bij de start van het project, op basis van geslacht en sociale klasse;
- Zoek naar relevante tussenpersonen. Klop aan bij sociaal-culturele instellingen of welzijnsorganisaties. Denk aan het OCMW, armoedeverenigingen, jeugdorganisaties of buurthuizen. Vergeet niet om ook meer lokale, informele organisaties en individuen aan te spreken. Zij hebben – meer dan formele instellingen – vaak het vertrouwen van de lokale gemeenschap;
- Breng aan de hand van overlegmomenten met deze instellingen en vertrouwenspersonen de communicatiekanalen in kaart die je het beste kunt inschakelen. Kan een aankondiging via Facebook of is persoonlijk contact wenselijk?
- Denk ook zeker na over de formulering van je boodschap. Sluit het taalgebruik aan op jouw doelgroep en vermijd jargon;
- Wanneer je mensen wil samenbrengen om hen te informeren, te overtuigen, op te leiden of aan het werk te zetten, overweeg dan om deze bijeenkomsten te organiseren op een plaats en tijdstip waarop je doelgroep gewoonlijk samenkomt;
- Probeer in te zetten op verschillende participatievormen en momenten om bij te dragen aan het project. Het is belangrijk om aan te geven dat je deelnemers niet enkel wil inzetten voor het verzamelen van info of data, maar ook voor analyse en betrokkenheid.