Burgerbetrokkenheid verhogen

Een tweede belangrijke meerwaarde is hogere betrokkenheid van burgers realiseren bij beleid en samenleving. Via citizen science kan een lokaal bestuur een groter bewustzijn creëren rond maatschappelijke thema’s, de vaardigheden en kennis van burgers sterker benutten, en het wederzijds begrip tussen bestuur en burgers verbeteren.

"De dialoog met burgers is minstens zo belangrijk als de nauwkeurigheid van de data (...)."

Geïnterviewde ambtenaar

Hasselaars gebruikten zelfgemaakte sensoren thuis, maar gingen ook op stap met de mobiele luchtkwaliteitssensor in het HasselAir project. Foto: An Van Gijsegem

Citizen science is een manier om bewustzijn te creëren rond maatschappelijk belangrijke thema’s. Deze vorm van sensibilisering of educatie komt nadrukkelijk naar voor in de meeste projecten waarin scholen participeren.

"Algemeen zien we een toename van kennisopbouw, bewustwording en handelingsvermogen bij scholen m.b.t. luchtkwaliteit dankzij de citizen-scienceprojecten."

geïnterviewde ambtenaar

Meer verregaand kan citizen science ook gedragsverandering faciliteren. Denk bijvoorbeeld aan het beïnvloeden van onze manier van verplaatsen of het afkoppelen van regenwater van de riolering.

Citizen science is ook een vorm van empowerment van burgers. Het helpt gemeenschappen om bepaalde noden of bezorgdheden in beeld en onder de aandacht van het bestuur te brengen. Het is een manier om de kennis en vaardigheden van burgers te benutten, soms op domeinen waarover maar beperkte expertise aanwezig is binnen het bestuur.

Burgers doen op deze manier aan agendasetting en stimuleren lokale overheden tot actie. Naar aanleiding van de bevindingen tijdens Curieuzeneuzen gingen sommige lokale besturen zelf een netwerk van sensoren opzetten om de problematiek diepgaander te begrijpen.

“Met de data van Curieuzeneuzen stapten burgers naar de politiek om een buslijn in de straat om te leiden. Naar aanleiding van die actie werd een buslijn geschrapt en werd de straat heraangelegd.”

geïnterviewde ambtenaar

Laat je niet verrassen als bestuur

Door citizen-scienceprojecten in de stad of gemeente op te volgen, hou je als bestuur de vinger aan de pols en word je niet aan het einde van projecten geconfronteerd met onverwachte bevindingen.

Citizen science kan ook een betere dialoog en verstandhouding tot stand brengen tussen burgers en beleidsmakers. Men leert in de projecten immers elkaars leefwereld beter kennen. Burgers voelen zich gehoord en voelen zich gerespecteerd door het bestuur als er aandacht is voor hun inspanningen op vlak van citizen science. Tegelijk krijgen zij in hun contacten met het bestuur zicht op de volledige context. Gemeenten en steden moeten bij het uitstippelen van hun beleid namelijk met meerdere belangen rekening houden.

Volgende pagina: Aanvullende meerwaarden