Deze rol bepaalt de regels voor activiteiten in het kader van citizen science. Denk aan beslissen waar sensoren kunnen komen in het straatbeeld, eventuele regels die men in acht moeten nemen op vlak van verkeersveiligheid etc.

Citizenscience-initiatieven ontstaan vaak vanuit een bezorgdheid die leeft in de samenleving. Groepen verzamelen data om hun bezorgdheid objectief kracht bij te zetten vanuit het principe 'meten is weten'. Ook al sluiten het projectdoel, de data, of de onderzoeksmethode niet helemaal aan bij de beleidsagenda van het lokale bestuur, is het belangrijk dat deze initiatieven niet genegeerd worden. Door in dialoog te treden met de burgerwetenschappers slaagt het bestuur er misschien ook in om het onderzoek beter af te stemmen met haar eigen verwachtingen en agenda.

in deze rol initieert een bestuur zelf een citizenscience-initiatief. Dit kan een nieuw initiatief zijn, maar men kan ook inpikken op een bestaand initiatief en dat breder uitrollen binnen de gemeente.

De stad of gemeente neemt de projectcoördinatie van een citizen-scienceproject voor zijn rekening. Dit betekent vanzelfsprekend niet dat ze alles moet gaan doen, want dan zou het geen citizen science meer zijn. In haar rol als coördinator houdt ze het overzicht, onderhoudt ze het netwerk en de samenwerking, en zorgt ze dat de beoogde resultaten worden bereikt.

Het bestuur is actief partner in een citizen-scienceproject.

in deze rol brengt het bestuur partijen samen en faciliteert ze citizen-sciencegemeenschappen.

Als promotor ondersteunt en moedigt het bestuur citizenscience-initiatieven aan via subsidies, materiële ondersteuning (communicatie, infrastructuur), personele inzet etc. De verschillende vormen van mogelijke ondersteuning worden beschreven in de volgende stap.

Op vlak van communicatie kan de gemeente een echte meerwaarde vormen voor citizen-scienceprojecten. Denk aan aankondigingen voor deelnemers te rekruteren, resultaten bekendmaken of een initiatief in de bloemetjes zetten. In een survey naar aanleiding van dit draaiboek gaven citizenscience-initiatieven aan dat ze de gemeentelijke ondersteuning op vlak van communicatie bijzonder op prijs stellen.

In tegenstelling tot kennisinstellingen die een meer gespecialiseerd bereik hebben, richten de gemeentelijke communicatiekanalen zich tot een breed publiek. Communicatie houdt overigens meer in dan gedrukte media en online communicatie. Het gaat ook over contactmomenten organiseren of gericht communiceren via adviesraden. 

Besturen kunnen ook financieel tussenkomen in de aankoop van bijvoorbeeld sensoren of bouwpakketten voor sensoren. In het geval van ‘Telraam’ zien we bijvoorbeeld dat dit vaak het geval is. De financiële middelen hiervoor komen doorgaans uit de budgetten van de betrokken gemeentediensten, mobiliteit bijvoorbeeld als het gaat over verkeersveiligheid. Tijdens gesprekken dook ook al eens het idee op van een uitleenpost of bibliotheek voor meetapparatuur, al hebben we daar nog geen concrete voorbeelden van. 

Niet zelden steken gemeentelijke medewerkers een handje bij in citizen-scienceprojecten. Voorbeelden van personele ondersteuning die we momenteel terugvinden zijn o.a.:

• management van een citizen-scienceproject;
• deelnemen aan de bijeenkomsten en meedenken met de initiatiefnemers en deelnemers van de citizen-scienceprojecten;
• mankracht ter beschikking stellen voor diverse taken binnen de citizen-scienceprojecten: het verzamelen van stalen, het onderhoud van sensoren, communicatie etc.

Het bestuur kan ook helpen citizen-sciencepartnerschappen op de been brengen. Het bestuur kan de brug slaan tussen kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers, of tussen burgers onderling. Het bestuur kan hiervoor terugvallen op het brede netwerk van organisaties waarmee ze in contact staat. We geven hieronder een aantal voorbeelden van deze makelaarsrol:

• De stad Brugge heeft een Facebookgroep rond het thema klimaat (“Zorgen voor morgen”). Door regelmatig relevant nieuws en oproepen te posten bouwt men aan een community die betrokken is bij het thema. Voor citizen-scienceprojecten rond klimaat kunnen binnen deze groep vrijwilligers worden gerekruteerd.
• De stad Genk heeft in het kader van Stiemerlab lokale verenigingen (bv. sportclubs) aangesproken om deel te nemen. Dat heeft geleid tot heel wat nieuwe gezichten die uit zichzelf misschien niet snel zouden deelnemen. 
• In de stad Gent heeft de wijkregisseur van de wijk Meulestede – De Muide bewoners gemotiveerd en samengebracht voor het tellen van verkeer op de Muidebrug.
   

Een bestuur kan rechtstreeks of onrechtstreeks helpen bij de zoektocht naar financiële middelen voor citizen-scienceprojecten:

• citizenscience-initiatieven helpen om financiële middelen te vinden: subsidiemogelijkheden aanbrengen, eventueel ondersteunen bij subsidieaanvragen;
• zelf een subsidie in het leven roepen voor citizenscience-initiatieven of bestaande subsidiestromen openstellen voor citizen-scienceprojecten. Voorbeelden daarvan zijn de subsidies voor buurtprojecten in Gent (Wijkbudget) of de thematische subsidieoproep voor klimaatprojecten in Mechelen. In beide gevallen staan deze oproepen ook open voor citizen science. 

Lokale financiering kan zeker voor kleine en lokale initiatieven een belangrijk verschil maken. Grote citizen-scienceprojecten, vaak vanuit academische hoek opgestart, mikken sneller op bovenlokale financiering en grotere subsidiestromen.

Wat zo goed als alle projecten - groot of klein - aangeven, is dat financiering niet op lange termijn is bedacht. Meestal zijn financieringskanalen eenmalig toegankelijk, terwijl initiatieven vaak de ambitie hebben om gedurende lange tijd data te verzamelen.
 

Afhankelijk van de capaciteit en kennis binnen het bestuur kan de gemeente ook citizen-scienceprojecten ondersteunen die geen kennis of partners hebben voor dataverzameling en -analyse. In sommige gevallen doen besturen daarvoor beroep op een externe dienstverlener.